اینترنت اشیا (Internet of Things)

شبکه ملی اطلاعات، کلید ساماندهی اینترنت اشیا
گروه فناوری/ اینترنت اشیا فناوری نوین و مدرنی است که قابلیت ارسال و دریافت داده‌ها و فرامین از طریق شبکه‌های ارتباطی را برای هر موجودی زنده  یا اشیا فراهم می‌کند. این قابلیت، یک نقطه‌ عطف در مسیر فناوری‌ است که منجر به پیوند هرچه بیشتر و نزدیک‌تر فضای مجازی و حقیقی شده و تحولات اساسی را در خدمات و تعاملات دولت‌ها‌، کسب و کارها، سبک زندگی فردی و اجتماعی و حتی سرگرمی‌های مردم رقم خواهد زد. این فناوری، یکی از پیشران‌ها و ارکان راهبردی برای هوشمندسازی و اتوماسیون درحوزه‌هایی مانند مدیریت و خدمات شهری، مدیریت انواع انرژی در کل چرخه تولید تا مصرف، حمل و نقل، کشاورزی، امنیتی و... تلقی می‌شود. با توجه به اهمیت و کاربردهای راهبردی و نوظهور اینترنت اشیا، لزوم بررسی آخرین تحولات و حرکت در راستای آینده‌ نگری و سیاستگذاری حاکمیتی در این موضوع درنشست کارشناسی با حضور عباس آسوشه، معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی و کارشناسان این حوزه، مورد بحث و‌بررسی قرار گرفت.
ضرورتی به نام اینترنت اشیا
در این نشست آسوشه در ابتدا به اهمیت شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان زیر ساخت ارتباطی فضای مجازی کشور اشاره کرد و گفت: این شبکه با ویژگی‌هایی که از آن برخوردار است،همه نیازهای ارتباطی انواع ذینفعان فضای مجازی کشور را تأمین می‌کند، بنابراین  کاربری و اثربخشی فناوری‌های مدرن از جمله اینترنت اشیا، منوط به ساماندهی و توسعه آن است. وی افزود: در فناوری اینترنت اشیا، همه موجودیت‌های پیرامون ما قادرند از محیط اطراف خود داده­­ های مفیدی را از طریق حسگرهای مختلف جمع‌آوری کرده و برای پردازش، اتخاذ تصمیمات و اقدام لازم، به مراکز مختلف منتقل کنند و شبکه ملی اطلاعات که فراهم‌کننده شرایط زیر ساختی برای اتصال و ارتباط همه شبکه‌های فعال در فضای مجازی کشور است، نقش اساسی، سازنده و تأثیرگذاری خواهد داشت.
در ادامه این بحث، مهسا باغبان اورندی، کارشناس ارشد معاونت فناوری مرکز ملی فضای مجازی، اظهار داشت: فناوری‌های مختلف اعم از ارتباطات ماشین به ماشین و سامانه‌های سایبری- فیزیکی که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند، همگی در مسیر همگرایی با اینترنت اشیا بوده که با توسعه زیرساخت‌های ارتباطی و اطلاعاتی، عملاً بدنبال ارائه خدمات نوآورانه، روزآمد، اثربخش و با کیفیت به کاربران، هستند. باغبان اورندی گفت: معماری اینترنت اشیا، از بخش‌های مختلف سخت‌افزاری و نرم‌افزاری کنش‌گر با فضای حقیقی، شبکه‌های ارتباطی، بستر و خدمات ذخیره‌سازی و پردازش ابری و برنامه‌های کاربردی تشکیل شده که هر کدام دارای نقش کلیدی بوده و باید با هماهنگی کامل عمل کنند.
امنیت ضرورت اینترنت اشیا
باغبان اورندی، مهم‌ترین چالش توسعه زیست‌بوم اینترنت اشیا را تحقق امنیت و حفاظت از حریم خصوصی دانست و تأکید کرد: مخاطرات امنیتی هر عنصر این زیست‌بوم، می‌تواند مخاطره‌ای برای کل آن باشد، لذا ارزیابی و کاهش مخاطرات امنیتی بسیار حائز اهمیت بوده و باید به عوامل مختلف آن از جمله؛ مخاطرات فعلی و آتی و هزینه‌های مالی و غیرمالی توجه کرد.
آسوشه معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی نیز در تشریح این بخش با تأکید بر اینکه با افزایش تعداد تجهیزات متصل به شبکه در اینترنت اشیا، احتمال آسیپ‌پذیری‌های امنیتی نیز بیشتر می‌شود، گفت: تضمین امنیت خدمات و کاربردهای اینترنت، عامل بسیار مهمی در ایجاد اعتماد در کاربران و به‌کارگیری این بستر بوده و امنیت حوزه اینترنت اشیا نیز به اعتماد کاربران به محیط اطراف شان پیوند خورده است.
آسوشه با تأکید بر ضرورت ایجاد استاندارد واحد برای تضمین حریم خصوصی و امنیت تجهیزات و ارتباطات، افزود: با توجه به زیست‌بوم اینترنت اشیا و تعدد سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای فعال در این حوزه و به تبع آن وجود استانداردهای مختلف و متعدد در بخش‌هایی همچون ارتباطات بی سیم، مسائل فنی، کاربردی و کیفیت سرویس، دستیابی به چارچوب واحد و هماهنگ استاندارد‌های کلیدی و کاربردپذیر در این زمینه ضروری است. باغبان اورندی در ادامه به چالش داده‌های عظیم و نحوه مواجهه با آن در فناوری اینترنت اشیا اشاره کرد و با استناد به گزارش مؤسسه گارتنر، گفت: تا سال 2018 بیش از 18 میلیارد وسیله به اینترنت متصل خواهند ‌شد که 9 میلیارد از این اتصالات ناشی از اتصال اشیا است.
باغبان اورندی، توجه جدی برخی از کشورها از جمله چین، امریکا، کره جنوبی و هند به اینترنت اشیا را مورد اشاره قرارداد و گفت: بسیاری از طرح‌های منطقه اروپا نیز حاکی از ورود به حوزه اینترنت اشیا بوده و در این راستا چشم‌اندازهایی نیز تدوین شده است.
اعظم صادق‌زاده، دیگر کارشناس ارشد معاونت فناوری مرکزملی فضای مجازی نیز در خصوص ابعاد اقتصادی اینترنت اشیا، گفت: بررسی روندهای فناوری طی سال‌های اخیر، نشان‌دهنده ادغام هر چه بیشتر دنیای واقعی و مجازی، در گردآوری داده و حرکت به سمت مدل‌های کسب و کار دیجیتالی بوده و یکی از قوی‌ترین این روندها، توسعه فناوری اینترنت اشیا است.
صادق‌زاده، با استناد به گزارش مرکز تحقیقاتی IDCکه در سال2014 منتشر شد، گفت: 9.1 میلیارد واحد نصب شده اینترنت اشیا، در سال 2013 با نرخ رشد متوسط ترکیبی سالانه 17.5درصد تا سال 2020 به 28.1 میلیارد دستگاه افزایش خواهد یافت که سهم کسب و کار از این میزان حدود 11 میلیون، سهم دولت و زیرساخت، 12 میلیون و سهم خانوار 5 میلیون دستگاه است و همچنین براساس گزارش سیسکو، این فناوری تا سال 2020 حدود 50 میلیارد وسیله را به اینترنت متصل می‌کند.
وی افزود: در سال 2014 بیش از 80درصد شرکت‌ها بواسطه سرمایه‌گذاری دراینترنت اشیا درآمد خود را افزایش داده‌اند و میانگین این افزایش درآمدی حدود 15.6 درصد بوده که این میزان برای کسب و کارهای پیشرو در بازار 64 درصد است. علاوه بر این بواسطه فناوری اینترنت اشیا، تقریباً یک شرکت از هر 10 شرکت، افزایش حداقل30 درصد درآمد را تجربه کرده است و پیش‌بینی می‌شود درآمد سالانه بازار اینترنت اشیا از 2.3 تریلیون دلار در سال2014 با نرخ رشد ترکیبی متوسط سالانه 21 درصد، به 7 تریلیون دلار در سال2020، برسد.
این کارشناس، با اشاره به پیش‌بینی سیسکو مبنی بر اینکه بازار اینترنت اشیا در سال 2020 رقمی حدود 14.4 تریلیون دلار را تجربه خواهد کرد، گفت: از این میزان بیشترین سهم با میزان 3.7 تریلیون دلار ناشی از بهبود تجربه مصرف‌کننده بوده و حدود 3 تریلیون دلار ناشی از کاهش زمان رسیدن به بازار، 2.7 تریلیون دلار مربوط به بهبود زنجیره عرضه و تأمین، 2.5 تریلیون دلار کاهش هزینه و 2.5 تریلیون دلار نیز مربوط به افزایش بهره‌ وری نیروی کار خواهد بود.
صادق‌زاده، با استناد به گزارش «مکنزی» رشد دو برابری صنایع را با بهره‌ گیری از اینترنت اشیا در سال‌های آتی مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: در میان 9 حوزه خدمات، صنایع با 7/3تریلیون دلار و بعد ازآن شهرها با 7/1تریلیون دلار دارای بیشترین ظرفیت اقتصادی ناشی از به‌کارگیری اینترنت اشیا هستند. این کارشناس فضای مجازی، با اشاره به کاربرد و نفوذ فناوری اینترنت اشیا در کشورهای امریکا، کره، دانمارک و سوئیس، اظهار داشت: بیشترین سرانه دستگاه‌های اینترنت اشیا به ازای هر 100 نفر در سال 2015 برای کشور کره 37.9 درصد و دانمارک 32.7درصد است و این شاخص برای کشور امریکا 24.9 درصد اعلام شده است.
در جمع‌بندی پایانی این نشست، معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی، با استناد به بررسی‌های به عمل آمده و نظر تحلیلگران و کارشناسان، دولت‌ها را یکی از اصلی‌ترین استفاده‌‌کنندگان و مهم‌ترین بازیگران زیست بوم اینترنت اشیا در آینده‌ای نه چندان دور، دانست و گفت: دولت‌ها بیشتر از هر چیزی روی افزایش بهره‌ وری، کاهش هزینه‌های جاری و بهبود کیفیت زندگی شهروندی تمرکز کرده‌اند. وی افزود: فناوری اینترنت اشیا با اینکه در ابتدای راه خود قرار دارد، نقش بسیار مهمی در دنیای کارآفرینان بازی کرده و کسب و کارهای متعددی برمحوراین فناوری راه‌اندازی شده‌اند، این درحالی است که هر روز بیش از پیش با تغییر و تحولات جدید روبه‌رو بوده و سهم بیشتری را از این منظر به خود اختصاص خواهد داد.

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی، با اشاره به اینکه اینترنت اشیا در ایران از سال‌های گذشته مورد توجه قرار گرفته و طرح‌ها و برنامه‌های متعددی نیز در این راستا تهیه شده است، گفت: با شکل‌گیری نهایی شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان زیر ساخت ارتباطی فضای مجازی کشور و تأمین‌ نیازهای ارتباطی انواع ذینفعان این فضا، این امیدواری وجود دارد تا کارآفرینان و محققان خلاق ایرانی، توسعه و استفاده از فناوری اینترنت اشیا را یک فرصت گران ‌بها تلقی کرده و با بهره‌ گیری از آن، به بهبود فضای کسب و کار و اشتغال‌زایی در کشور کمک کنند.  


منبع : روزنامه ایران

کد خبر: 164429تاریخ: 1395/10/9 00:00